The Conspiracy

Komplo teorileri bakımından evlere şenlik bir coğrafyada yaşamanın getirilerinden birisi ortaya atılan şeylerde daha iyi dikkat kesilmek olurken götürüsü ise hali hazırda dayanağı olan ama ayağı yere tam basmayan fikirlere karşı fazla dalgayla yaklaşmak oluyor. Benzer bir durum internet sayesinde yeryüzünde genel olarak mevcut; bir kısmın dalga diğerinin ciddiyetle aynı tematik düzlemde benzer iddialarla uğraşıyor olması bir müddet sonra farklı olayları kapsayıcı telaşı olan rasyonel varsayımların aynı torbaya girmesine ve çöp olarak değerlendirilmesine neden oluyor. Mesela bir zamanların meşhur Zeitgest belgesellerinde herhangi bir iddianın o veya bu biçimde dillendirilmiş olması, şimdi söz konusu filmlerin -isabetli biçimde- bednam statüsü sebebiyle dalga geçilesi saçmalamalar olarak algılanıyor. Büyük resmi görmekten sergi gezemeyen zihinler bol olsa da coğrafyada, komplo teorileri üzerine akıl noktasını yitirmeyen anlatılar her zaman ilgi çekici oysa. Düşünsenize, dünyaya bakış konusunda biraz yüzeysel ama birçok çıkmazı ve problemi açıklama odaklı, özneyi aktifleştirdiği yerde aynı zamanda pasifleştiren ve tüm bunların üzerine ezoterik bir dil bütünü içerisinde ritüeller ve/veya semboller ortaya atarken tarihi de kapsama alanına almaya çalışan, temel noktası paradoksal bir kuşkuculuk olan bu düşünme biçimi nasıl ilgi çekici olmayabilir? 

The Conspiracy, benzer bir noktadan ortaya çıkan bir *kofti belgesel*; bir komplo teorisyeni üzerine belgesel yapmaya yola çıkan iki film yapımcısının süreç içerisinde içine girdikleri girdabı anlatıyor. Bu anlatım rejimi içerisinde buluntu görüntüler kullanma gibi filmin dünyasına ciddi katkısı olan tercihlerde bulunuyor fakat genel itibariyle komplo teorileri konusunda gereğinden fazla dengeli olmaya çalışan bir yapısı var. Yani bir yandan komplocu düşünceye dair bir yargılamada bulunmak istemezken diğer yandan o düşünme tarzı içerisindeki yaygın inançların da fazla kıyısından geçiyor. Söz gelimi giriş bölümünde, yani film henüz planlı bir belgesel havasındayken, daha sonra karakterleri farklı noktaya götürecek komplo teorilerine daha fazla ve detaylı odaklanılabilirdi. Ya da anlatının ikinci evresindeki dinamiği yalnızca iki arkadaşın anlaşmazlıkları üzerinden görmek yerine ya bu anlaşmazlığın derinine inenebilir ya da ortaya çıkaran element olan komplo teorilerine yine daha yakından bakabilirdi. Bunları tercih etmemedeki motivasyonu anlayabiliyorum; bir yandan yönetmen Christopher MacBride'ın komplo teorileri arasındaki kendi keşfini anlatıyor film ve aynı zamanda komplocu zihnin temel parçalarından biri olan yüksekten varsayımların temelinde olgulardan çok motivasyonun yattığını söylüyor. Ancak böyle bir film yapım tarzında içeriğin eksik kalması ortaya kuru bir anlatı çıkartıyor. Çünkü izlediğimiz şey bir noktadan sonra gecenin geç saatlerinin verdiği yetki ve düşsel ayıklık sayesinde ortaya çıkan ilgi çekici ama uzadıkça baydıran bir fikre dönüşüyor. Bunun -hele ki böyle bir tema söz konusuyken- en oturaklı dengeleyicisi içeriği doldurmak, ama bu noktada çeşitli sebeplerle tercih edilmiyorsa anlatı tarzında farklı soslara ihtiyaç var gibi gözüküyor, zira bu haliyle The Conspiracy, potansiteline erişememenin ötesinde potansiyelinin yüksekliğinden dem vurup duruyor. Bu anlamda film, kendisinden sonra gelen Matt Johnson'ı ve onun ilk uzun metrajı The Dirties'i nasıl etkilemiştir, veya etkilemiş midir bilemiyorum ama benzer bir eğilim problemine iki farklı filmi üzerinden iyi bir örnek oluyor Johnson: ilk filmi The Dirties ne derece başarılıysa ve dayandığı film yapım fikrinin yalnızca bir teknoloji demosu kıvamında olmadığının, aksine bir amaca hizmet ettiğini eğlenceli biçimde gösteriyorsa, geçtiğimiz sene gelen Operation Avalanche'i aynı yapım fikrini yalnızca bir gösteriş noktasına çekip vitrine alıyor ve içeri(y-ğ)i boşaltıyor.

Komploculuk ile kötümser aşırı şüphecilik arasında ince bir çizgi olduğunu kabul edersek, The Conspiracy işte tam da o çizgide yürümeye çalışıyor. Bu açıdan başarılı olduğu söylenebilir, fakat bunu komplo teorilerinin ilgi çekici ama sık tekrarlanmayan cümle ve noktalarına dair biraz daha detaylı bir anlatıyla hala başarabilirdi, ve daha önemlisi böylece kuruluğuna çözüm bulurdu. Ancak bu, olduğu haliyle filmin, konuya dair eğlenceli bir anlatı olduğu gerçeğini değiştirmiyor; tıpkı kendi ortaya koyduğu potansiyeline takılmanın da önüne geçemediği gibi. 

sevgi, saygı ve o tarz bilumum duygularla:;,