Margin Call

"Bu işte başarılı olabilmenin üç yolu var: ilk ol, daha akıllı ol veya hile yap." diyor filmin kurgusal karakteri John Tuld. 2008'de başlayan ve etkilerini hala sürdürdüğü söylenen krizin etkisiyle ortaya çıkan film hakkında okuduğum eleştirilerden birinde film, filmde krizi başlatan kurgusal yatırım bankasının bunu bir kaza sonucu yapması sebebiyle Wall Street'i aklamakla ve bu insanların aslında suç işlemediğini öne sürmekle suçlanıyor. Ekonomiden, sadece paranın aslında var olmadığını ve varsayımsal değerlerle dünyanın döndüğünü ve bu sayede de insanların rahatlıkla yönlendirildiğini söyleyebilecek kadar anladığım için -ya da diğer bir ifadeyle ekonomiden anlamak için yeterli donanıma sahip olmadığımdan-, filmde krizin başlama şekli ve orada dönen entrikalar hakkında tam bir yorum yapabileceğimi düşünmüyorum, yani gerektiği kadar anladığımı zannetmiyorum. Fakat film, kendi babası da böyle bir yatırım bankasında çalışmış olan, yönetmen ve senarist J.C. Chandor'ın kurgusu ve gerçekteki krizlere sadece atıfta bulunuyor. Yani kendilerini kurtarmak adına bir yatırım bankasının kazayı fırsata dönüştürmesi ve filmde akabinde gerçekleşenler, bence Wall Street'i aklamak değil, sert çizgilerde ilerlemeyen hafif bir olumsuz eleştiridir, olmuş ve olmakta olanlara.


Filmde görmekten mutlu olduğum Stanley Tucci'nin merdivendeki hesap sahnesi ve nerede görsem mutlu olduğum Kevin Spacey'nin köpeğiyle olan ilişkisi, 24 saatlik bir süreci konu alan filme ve karakterlerine derinlik katan unsurlar olmuş. Karakterler arasındaki en kıdemsiz elemanın sürekli üstlerinin maaşlarıyla uğraşması da -belki çok alakalı olmasa da o karakterle- dışarıdan gayet rahat sallayıp böyle bir işe girdiğinde ya da o fırsatı yakaladığında bir anda söylemi değişen insanları hatırlattı bana. Sonuçta bedeli ödeyenin "büyük adamlar" değil "diğer insanlar" olduğunun filmdeki vurgusu bir tarafa Peter Sullivan karakterinin sokakta arabasıyla giderken dışarıdaki insanlara bakıp; "Bu insanların ne olacağı hakkında en ufak bir fikri yok." demesi de önemli detaylardandı.

En İyi Orijinal Senaryo dalında Oscar adayı olan Margin Call, son dönemlerde belgesel film olarak daha da artan ekonomik eleştiri konusunu kurgusal bir filme taşıyan, oyuncu kadrosuyla da göze çarpan ve sürükleyici bir anlatıma sahip bir Wall Street filmi.